...niech mi ktoś pomoże...
...niech mi ktoś pomoże...
Samobójstwa są trzecią – po wypadkach i nowotworach – przyczyną zgonów młodych ludzi (WHO, 2002). Nie można ich więc zlekceważyć jako zjawiska marginalnego. Co więcej, według danych Światowej Organizacji Zdrowia (World Health Organization – WHO) liczba skutecznych samobójstw popełnianych przez młode osoby w wieku dorastania w Stanach Zjednoczonych (USA) i krajach Europy stale wzrasta. Większość aktów samobójczych dokonywana jest w stanie depresyjnym, którego objawy można rozpoznać stosunkowo wcześnie i podjąć działania pomocowe.
Depresję u dzieci w wieku 6–12 lat charakteryzuje znaczna somatyzacja. Objawia się przede wszystkim skargami na rozmaite dolegliwości fizyczne: uczucie słabości i zmęczenia, trudności z zasypianiem, brak apetytu, bóle głowy, brzucha, mięśni itp. Obserwujemy też apatię i trudności z koncentracją uwagi, co przekłada się na problemy z nauką. Oprócz opisanego wcześniej mechanizmu maskowania depresji skargi na dolegliwości somatyczne mogą mieć bardziej zwyczajne wytłumaczenie. Dziecko samo nie wie, co mu dolega i nie potrafi opisać swego stanu psychicznego. UWAGA! U dzieci, zwłaszcza w młodszym wieku szkolnym, często w obrazie depresji dominuje niepokój, a nie apatia, objawiający się rozdrażnieniem, rozproszeniem uwagi, ciągłą i nadmierną aktywnością bez przerw na odpoczynek. W wielu przypadkach specjaliści błędnie rozpoznają ADHD zamiast depresji (Sabaté, 2004).
Depresja dziecięca i młodzieżowa może objawiać się w różnorodny sposób, często bardzo odległy od potocznego rozumienia depresji. Apatia, zahamowanie czy próby samobójcze łatwo kojarzą się z przeżywaniem depresji, natomiast już niewywiązywanie się z codziennych obowiązków lub agresja – bardzo rzadko. Ta nietypowość symptomów depresyjnych skłoniła WHO (2013) do wprowadzenia z pozoru paradoksalnego określenia depresja bez depresji.
Próby samobójcze wśród młodzieży to niestety zjawisko, które ma tendencje wzrostowe. Co roku obserwuje się coraz więcej nastolatków, którzy wybierają najgorszy możliwy sposób radzenia sobie z problemami. Przyczyny mogą być różne: nieakceptacja ze strony środowiska, nieprawidłowe relacje w rodzinie, uzależnienia, czy depresja. Powodów może być bardzo wiele. Ważne, aby wcześnie je zauważyć i przepracować. W przypadku dokonania próby samobójczej metody pomocy muszą być odpowiednio dobrane, regularne i możliwie szybko rozpoczęte.
Gdzie uzyskać pomoc?
Psycholog
Skierowanie nastolatka do specjalisty to podstawowy krok, jaki należy wykonać. Psycholog pomoże oswoić się z zaistniałą sytuacją zarówno rodzicom, jak i dziecku. Za pomocą nawiązania wartościowej relacji specjalista spróbuje zrozumieć podłoże problemu oraz omawia wszelkie możliwe rozwiązania. Praca z psychologiem jest długoterminowa. Wartościowa terapia musi trwać pewien czas, aby dała pożądane efekty.
Lekarz psychiatra to ważny specjalista, który zazwyczaj pomaga dziecku powrócić do codzienności po przykrych doświadczeniach. Nie zawsze oprócz psychoterapii wskazane jest włączenie farmakoterapii, choć w wielu przypadkach obie te metody leczenia idą ze sobą w parze. Specjaliści konsultują się ze sobą w celu omówienia sytuacji dziecka. Lekarz psychiatra przeprowadza jakościowy wywiad z rodziną i dzieckiem oraz zapoznaje się z jego wynikami badań. Na tej podstawie określa, czy przyjmowanie leków przez dziecko jest konieczne.
Nie należy zapominać, że praca dziecka po traumatycznych doświadczeniach to także praca całej najbliższej mu rodziny. Wykwalifikowany terapeuta rodzin pomoże odbudować relacje między członkami rodziny oraz rozwikłać problemy, które mogą być podłożem przykrych doświadczeń. Współpraca bliskich osób dziecka po próbie samobójczej jest niezbędna do tego, by stworzyć poczucie bezpieczeństwa i wsparcia. Kreowanie rodzinnej i ciepłej atmosfery to niezmiernie ważny element stawiania stabilnych fundamentów nowego życia. Z pomocą specjalisty cała rodzina może dokonać wszelkich działań wspomagających wyjście z trudnej dla wszystkich sytuacji.
Rodzicu, jeżeli doświadczyłeś tej trudnej sytuacji, jaką jest podjęcie próby samobójczej przez Twoje dziecko – nie zwlekaj i bezzwłocznie zgłoś się po pomoc. Wykwalifikowany psycholog pomoże Ci oswoić się z sytuacją. Dobranie odpowiednich metod leczenia nastąpi poprzez konsultację z zespołem specjalistów, którzy wspólnie zadbają o Twoje dziecko oraz całą rodzinę.
A.P.
