- Od kiedy mówię? Odpowiedź na to filozoficzne pytanie może być tylko jedna … - Od zawsze!

I nie chodzi tu o poprawne, głośne i wyraźne wypowiadanie konkretnych słów czy zdań. Należy mieć świadomość, że wszystko co robimy zaczyna się i kończy na języku, ponieważ …  Rozwój mowy nie jest zjawiskiem ‘oderwanym od rzeczywistości’, ale współgra ze wszystkimi sferami rozwoju dziecka. Oto poszczególne sfery rozwoju człowieka: 

• zdolności manualne, duża i mała motoryka oraz praksja oralna czyli ruchomość narządów mowy,
• koordynacja oko-ręka,
• analiza i synteza wzrokowa – postrzeganie wzrokowe,
• analiza i synteza słuchowa – odbiór słuchowy,
• pamięć: 1) symultaniczna, in. globalna (całościowa), 2) sekwencyjna,
• operacje myślowe: szeregowanie, np.: ‘od najmniejszego do największego’, odwzorowanie, kontynuowanie, uzupełnianie i samodzielne tworzenie sekwencji (robimy coś po kolei), klasyfikowanie – podział przedmiotów według ich cech, uzupełnianie brakujących elementów zbioru, myślenie przyczynowo-skutkowe (coś było wcześniej, a inna rzecz nastąpiła później), myślenie symboliczne, np.: ‘odczytywanie’ znaków drogowych, myślenie przez analogię, np.: taki sam do takiego samego, kodowanie – odczytywanie symboli i przenoszenie ich do rzeczywistości, na codzienne czynności.

Zatem połączenie właściwego funkcjonowania wszystkich sfer wraz z mową gwarantuje prawidłowy proces wzrastania człowieka.